liveblog
|
22 november 2023
Lees terug: Dit was 22 november 2023. De Verkiezingsdag tot nu toe
- Nederland naar de stembus voor spannendste Tweede Kamerverkiezingen sinds tijden
- 344 stemlokalen openen vanaf 07.30 uur tot 21:00 uur de deuren in Drenthe.
- Daarna wordt de eerste exitpoll verwacht
- Opkomstpercentages 20.30 uur: Tynaarlo 87,3 procent, Assen 76 procent en Emmen 77,4 procent
Laatst bijgewerkt: 22 november 2023, 20:50
uur
20:50
De deadline nadert. De stembureaus worden rustiger en rustiger...
Hier op het gemeentehuis in Emmen loopt het stembureau langzaamaan leeg. Dat betekent dat ze kunnen gaan beginnen met het tellen van de stemmen
20:15
Vanaf 21:00 uur blijft u bij RTV Drenthe op de hoogte van het laatste verkiezingsnieuws:
Aan de hand van Margriet Benak en Maarten Stultjens worden Drentse politici bevraagd naar hun kijk op de laatste stand van zaken in de landelijke verkiezingen. We bespreken exitpolls, uitslagen en kijken met een schuine blik naar de toekomst: 'Wat voor gevolgen heeft een dergelijke verkiezingsuitslag voor Drenthe?'
20:00
Over een uurtje de eerste exitpoll. Wat houdt dat in?
In een exitpoll wordt het eerste beeld geschetst van de uiteindelijke verkiezingsuitslag. Doorgaans blijken die ook een accuraat beeld te geven voor de uiteindelijke uitslag.
Bij een exitpoll wordt er als het ware een schaduwverkiezing georganiseerd. Daarbij vragen marktonderzoeksbureaus aan kiezers om nog eens te stemmen. Op basis van die uitslag kan er een eerste indicatie worden gegeven.
19:45
Landelijk opkomstpercentage stijgt naar 66 procent
Het houdt nog niet over, want bij de vorige verkiezingen in 2017 lag dat percentage een stuk hoger, namelijk 73 procent.
Zoals u weet waren er in 2021 ook landelijke verkiezingen, maar toen zaten we in een coronapandemie en kon er over drie dagen gestemd worden. Om een goede vergelijking te kunnen maken is er daarom gekozen om de cijfers naast die van 2017 te leggen.
18:00
Opkomst momenteel 50 procent; lager dan 2017
50 procent van de stemgerechtigden heeft momenteel zijn stem uitgebracht, meldt onderzoeksbureau Ipsos. Dat is tot nu toe lager dan bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017: toen lag het percentage op dit tijdstip op 55 procent.
16:28
'Prokkelduo' helpt in Ruinerwold
In Oosteinde, bij Ruinerwold, helpen mensen met een licht verstandelijke beperking op een stembureau. Ze worden gekoppeld aan een begeleider en werken samen. Dat wordt een prokkelduo genoemd.
Bekijk hieronder hoe dat eraan toegaat.
16:36
In het Drents stemmen in Dalerpeel
De gemeente Coevorden heeft in Dalerpeel een Drentstalig stembureau opgezet. Op deze manier hoopt de gemeente dat meer mensen in het dorp naar de stembus komen. Dat lijkt te lukken, want om half vier had 45 procent van de stemgerechtigde inwoners van de gemeente de stem al uitgebracht.
15:34
Tussentijdse opkomstcijfers: burgemeester Out (Assen) loopt harder dan stemmers
In Meppel lag het opkomstpercentage om 16.00 lager dan op datzelfde tijdstip in 2017. Dit jaar stemde 44 procent van de Meppelers terwijl dat in 2017 48 procent was.
In de nieuwe tussentijdse opkomstcijfers steekt Tynaarlo er nog steeds met kop en schouders bovenuit. Om 15.30 uur is het opkomstpercentage 48,9 procent.
De Asser burgemeester Marco Out loopt harder dan de stemmers van zijn gemeente. Omstreeks 15.00 klokt Out een stembureaubezoekpercentage van 55 procent. Van alle kiezers in Assen had op dat tijdstip iets meer dan 40 procent het hokje op het stemformulier rood gekleurd.
Ook de gemeente Coevorden laat weten hoe hoog de opkomst daar om 15.30 was. De teller stond daar op 45 procent.
Van alle kiesgerechtigden in Borger-Odoorn had 40,67 procent om 14.30 uur gestemd.
De gemeente Emmen staat op dit moment op een opkomstpercentage van 42,7 procent.
Het landelijk gemiddelde opkomstpercentage lag om 15.45 uur op 40 procent. In 2017 was dat 43 procent. Daar hoeven nog geen conclusies aan te worden verbonden. De stembureaus zijn tot 21.00 uur open.
15:58
Drenthe Kiest scheurt door de provincie
Het team van Drenthe Kiest kun je vandaag op veel plekken tegenkomen. Stijn en Jeanine scheuren van stembureau naar stembureau om sfeer te proeven. Het is druk op de meeste plekken, maar een prognose van de uitslag is lastig te geven. Fotograaf Roel Lubbers trof het trio in Roden en maakte deze foto.
15:00
Stemmen tussen de varkens in Valthermond
In Valthermond kun je op de boerderij van Willem Hempen stemmen tussen de akkervarkens. Voor de stemmers is het een bijzondere ervaring, de varkens hebben namelijk de rode loper uitgerold. Het varken Fetsie is daarvoor speciaal opgeleid.
14:33
Tussentijdse opkomst gemeente Assen op 37 procent
De gemeente Assen kwam zojuist met nieuwe opkomstcijfers. Via X (voorheen Twitter) maakt de gemeente bekend dat de opkomst om 14.00 uur op 37 procent stond.
14:07
Drenthe stemt: 'Omdat we het recht hebben'
Drenthe loopt uit naar de stembus. De 58-jarige Fatima Beumee uit Assen stemt ook. "Omdat we het recht hebben. Je moet je stem nooit verloren laten gaan", zegt ze.
14:00
Stemmen in Smilde in de kerk
In Smilde is vandaag de Koepelkerk de place to be. Een ruimte grenzend aan de kerk is ingericht als stemlokaal. En het is er de hele dag al druk, laat Melana Oldenburg van het stembureau weten.
13:51
Koude verkiezingen
Het zijn koude verkiezingen deze keer. Het wordt niet warmer dan 4 tot 6 graden, maar het is wel droog. De koude deert de kiezer blijkbaar niet, want de opkomst lijkt hoog te worden. Veel automobilisten moesten vanmorgen de ruiten krabben, zo ook Jan Kuipers uit Assen. Hij maakte bovenstaande foto.
13:27
Waarom zijn stempotloden eigenlijk rood?
13:07
Tussentijdse opkomst Emmen hoger dan voor corona
De tussentijdse opkomst in Emmen ligt boven het aantal van 2017. De gemeente neemt dit getal mee in haar berekening, omdat er toen geen sprake was van een vertekend beeld door de coronamaatregelen.
De opkomst in Emmen lag om 12:00 vanmiddag op 27,7 procent. In 2017 was dat 25,8 procent.
12:37
Nieuwe tussentijdse opkomstcijfers bekend
Er zijn weer nieuwe tussentijdse opkomstcijfers bekend. Veel gemeenten naderen de 25 procent. In Assen had om 12.00 uur 23 procent van de kiesgerechtigden een stem uitgebracht. "Op dit moment is het erg druk op stembureau de Dissel. De Marskramer of Opstandingskerk zijn goede alternatieven", schrijft de gemeente op X (voorheen Twitter).
Ook Emmen kruipt richting het eerste kwart. Daar zijn om 12.00 uur 20.575 stemmen uitgebracht. Dat komt overeen met een opkomstpercentage van 23,6 procent. In de gemeente Coevorden was om 11.00 uur 19 procent van alle stemmen uitgebracht. Stembureau De Kiel springt daar het meest in het oog met een opkomstpercentage van 46,84 procent.
Ondanks alle consternatie op het stadhuis in Meppel, ging in de rest van de gemeente het stemmen wel door. Burgemeester Korteland postte op X dat rond de klok van 11.00 daar ongeveer 17 procent van de Meppelers gestemd had.
Tynaarlo gaat op dit moment in Drenthe nog 'aan kop'. De tussentijdse opkomstcijfers naderen rond 12.15 uur de 30 procent.
12:30
Stembureau op stadhuis Meppel weer open
Bekijk hieronder beelden van vanochtend uit Meppel.
12:07
Stemmen op de brandweerkazerne in Vledder
11:45
In Tynaarlo bijna 25 procent van alle stemmen uitgebracht
De tussentijdse opkomst in Tynaarlo ligt vanochtend rond 11.45 uur op 24,4 procent. Bijna een kwart van alle kiesgerechtigden in Tynaarlo heeft een stem uitgebracht.
11:30
Speciaal stembureau voor mensen met een visuele beperking in Roden
Het stembureau op het gemeentehuis in Roden is speciaal ingericht voor mensen met een visuele beperking. Een pad leidt de slechtziende of blinde stemmer naar het stemhokje, waar een zogeheten soundbox de lijst voorleest.
11:20
Stembureau stadhuis Meppel ontruimd vanwege brandmelding
Het gemeentehuis van Meppel is vanmorgen ontruimd na hevige rookontwikkeling op de eerste etage. Het stembureau is momenteel gesloten. De rook is ontstaan in de technische ruimte.
Burgemeester Korteland van Meppel meldt dat het stemmen in het stadhuis voorlopig 'geschorst' is.
11:15
In Borger-Odoorn 3.075 stemmen
In de gemeente Borger-Odoorn zijn om 10.30 uur 3.075 stemmen uitgebracht. Dat komt overeen met een tussentijds opkomstcijfer van 14,51 procent.
11:01
Leerlingen van basisschool De Flint in Ekehaar brengen ook hun stem uit
Basisschool De Flint in Ekehaar betrekt de leerlingen op ludieke wijze bij de stembusgang. Meester Niels controleert streng de stembiljetten en dan mogen 'de stemmen' uitgebracht worden.
10:53
Gedeputeerde Yvonne Turenhout roept iedereen op te gaan stemmen
10:38
Tussentijdse opkomst Assen 9 procent
Ook in Assen zijn de eerste tussentijdse opkomstcijfers bekend. Om 10.00 uur heeft 9 procent van de kiesgerechtigden in de provinciehoofdstad hun stem al uitgebracht. Om 12.00 uur volgt een nieuwe tussenstand.
10:31
Eerste tussentijdse opkomstcijfers Emmen hoger dan in 2021
We kunnen er nog geen conclusies aan verbinden, maar in Emmen zijn de eerste, tussentijdse opkomstcijfers dit jaar in ieder geval hoger dan in 2021. Destijds lag het percentage op 5,2. Nu is dat 6,9 procent. De eerste Emmense opkomstcijfers zijn van 9.30 uur vanochtend. Kort na 12.00 uur maakt Emmen de volgende cijfers bekend.
10:22
Drukte in Beilen, in Pesse loopt het aardig door
10:05
Jetta Klijnsma heeft gestemd
Op het provinciehuis in Assen heeft commissaris van de koning Jetta Klijnsma vanochtend ook gestemd. "Ja, ik ben het echt", lacht ze tegen de mensen van het stembureau als haar identiteitskaart wordt gecheckt. "Fijn hoor dat jullie hier weer zitten."
Klijnsma is blij dat de kieslijst behoorlijk van omvang is. "Het is een enorme lijst, dus kun je nagaan hoeveel mensen de Tweede Kamer in willen. Dat is een groot goed." Op wie Klijnsma heeft gestemd, zegt ze niet. Wel verklapt ze dat het om een Drent gaat. "Want het is belangrijk dat wij de Drent ook terugvinden in de Kamer."
Tot slot doet de commissaris nog een oproep aan inwoners om te stemmen. "Ik kwam hier net aan gesjeesd op m'n driewielfiets. Het is echt zulk mooi weer, dus mag het probleem niet zijn. Ga dus alsjeblieft stemmen."
09:35
Onze verslaggevers reizen de hele dag langs de stembureaus
09:19
Burgemeester Inge Nieuwenhuizen: 'Het gaat over de toekomst van onze jeugd'
In navolging van collega Loohuis stipt burgemeester Inge Nieuwenhuizen het belang van de jeugd aan. "De verkiezingen gaan over hun toekomst."
De burgemeester van De Wolden illustreert die opmerking met een voorbeeld. "Ik hoorde van een oudere kiezer dat hij z'n stem weggaf aan zijn kleindochter. Zíj mocht kiezen, omdat het om haar toekomst gaat."
Nieuwenhuizen trekt langs stemlokalen in haar gemeente om kiezers en stembureauleden te verblijden met wat lekkers.
09:02
Twee Drenten voor GroenLinks/PvdA in de Kamer?
Kandidaat-Kamerlid Elke Slagt-Tichelman van GroenLinks/PvdA merkt dat de verkiezingen behoorlijk leven. Haar voorspelling: "Het gaat rechts worden, maar we krijgen veel sympathie en gaan tegenwicht bieden. En dat is ook hard nodig, zo hoor ik van veel kiezers die ik sprak."
Haar partij wordt ergens in de 20 zetels ingeschat. "Hoe meer stemmers, hoe beter", benadrukt ze.
Naast Slagt-Tichelman, die 19e staat op de lijst, heeft Drenthe meer ijzers in het vuur. Inge Oosting staat op plek 30 gekandideerd bij GroenLinks/PvdA. "Hoe mooi zou het zijn als we twee Drenten in het parlement krijgen?"
08:49
Burgemeester Loohuis: 'Maak gebruik van je democratisch recht'
Karel Loohuis, burgemeester van Hoogeveen, heeft een specifieke boodschap voor de jongeren. "Maak gebruik van je democratisch recht. Het gaat ook over jullie toekomst, en dat is zó belangrijk."
08:31
CDA'er Vedder: 'Op naar de tien zetels'
CDA-Kamerlid Eline Vedder stemt thuis in Ruinerwold, alvorens naar Den Haag te trekken om daar de verkiezingsuitslag af te wachten.
Vedder, die runner-up is achter lijsttrekker Henri Bontenbal, noemt vandaag 'een hele speciale dag'. "Heel bijzonder om namens Drenthe als tweede op de lijst te staan. De afgelopen tijd hebben we heel hard gewerkt, de dagen zaten ramvol. Ik heb zoveel mensen gesproken en mooie dingen gezien, al kan ik niet wachten hoe de nieuwe Tweede Kamer eruitziet en om weer aan de slag te gaan."
Het CDA levert volgens de peilingen fors in, maar Vedder zit niet bij de pakken neer. Ze mikt op dubbele cijfers. "Het CDA wordt vaak onderpeild. Op naar de tien zetels!"
08:21
Een beeld van de Drentse stembusgang
Een carrousel met foto's van stembureaus in Emmen, Eelde, Hoogeveen en Zeijen:
07:51
Drentse PVV-voorman: 'Hopelijk gaat er een andere wind waaien'
Nico Uppelschoten, PVV-fractievoorzitter in het Drents Parlement, hoopt dat de verkiezingen uitdraaien op een doorbraak voor zijn partij. "Zodat we meedoen in de landelijke regering. Het is nu zó spannend", zegt hij bij Radio Drenthe.
Lijsttrekker Geert Wilders voert volgens de Drentse PVV-voorman een prima campagne. "Het is verstandig dat hij de islam even geparkeerd heeft. Wonen en bestaanszekerheid zijn topics die mensen nu meer raken. Ik ben blij dat hij met beide benen op de grond staat. Hopelijk gaat er straks een andere wind waaien."
Uppelschoten staat als 39ste op de lijst voor de PVV, maar liet eerder al blijken dat hij niet verkiesbaar is. Dat is onder meer vanwege zijn werk als mantelzorger.
07:36
Eerste stemmers in Hoogeveen
Ook in Hoogeveen druppelen de eerste mensen binnen bij de stemlokalen. Klaas de Groote (66) heeft net een rondje op het uitgedijde stemformulier met rood ingekleurd. Hij gaat direct door naar zijn werk. "Dan is het maar gebeurd."
De Groote voelt het min of meer als democratische plicht om gebruik te maken van zijn stemrecht. "Als je wat in wil brengen, dan moet je stemmen."
07:11
Stembureauleden in Meppel klaarwakker
De stembureauleden op het Meppeler station meldden zich al om 06.00 uur. Roy Telman en Wijnand Visser hopen op een feestdag voor de democratie.
Verslaggever Steven Ophoff nam vlak na hun aantreden een kijkje. "Er is plek voor twee stemhokjes. Er zijn best al veel mensen om mij heen, het is al woekeren met de ruimte." Stembureaulid Visser kan intussen al melden dat er 37 stemmers zijn gepasseerd. "En de 38ste staat al te wachten."
Het stembureau op het station blijft tot 20.00 uur open, zegt Visser. Tot die tijd kan hij het nodige zitvlees kweken. "Maar tussen de middag zijn we nog een paar uurtjes vrij, dan komen er vervangers voor ons."
In de avonduren meldt hij zich weer voor de last minute-kiezers, waarna het stemmen tellen gaat beginnen. "We gaan door tot het klaar is. Vaak gaat het om tussen de drie- en vierhonderd stemmers", relativeert hij.
06:47
De eerste stemmer op station Meppel
Op het station van Meppel is het stemlokaal nog geen halfuur geopend, maar de eerste kiezer heeft zich al gemeld. Frank Perquin (56) reist vandaag naar Nijmegen en heeft vanochtend vroeg zijn voorkeur voor een partij al uitgesproken.
Hoogstwaarschijnlijk valt zijn keuze op de VVD, de partij die hij jarenlang in de gemeenteraad van Meppel vertegenwoordigde. "Het is altijd belangrijk om te stemmen", geeft hij mee. "Vooral nu."
06:41
Hoeveel mensen mogen stemmen?
Meer dan 13 miljoen mensen mogen een nieuwe Tweede Kamer kiezen. In Drenthe ligt het percentage kiesgerechtigden in elke gemeente op minstens op 95 procent, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
06:37
Waar kan je vandaag stemmen?
In Drenthe zijn 344 stembuslokalen geopend. Waar is voor jou de dichtstbijzijnde locatie? Bekijk het in dit overzicht.
06:24
Nog zwevend?
Tast je nog in het duister over welke partij jouw stem verdient? RTV Drenthe maakte Drenthe Kiest: Drenthe in de stemming: een speciale verkiezingsserie waarin Drentse thema's zijn belicht.
In drie afleveringen ging het over de wolf, treinverbindingen in het Noorden en voorzieningen in de regio.
06:16
Eerste stembureaus geopend
Even na middernacht openden de eerste stembureaus hun deuren. Dat gebeurde buiten de provinciegrenzen in Zwolle en Castricum.
Volgens het ANP brachten zo'n tweehonderd kiezers, vooral jongeren, tussen twaalf uur en half twee hun stem uit in studentencafé Het Vliegende Paard. De vroege aanvangstijd in stemlocatie De Tuin van Kapitein Rommel in Castricum bracht zo'n 65 stemgerechtigden op de been.
De meeste stemlokalen, ook in Drenthe, volgen vanaf een uur of zeven. Op station Meppel kan je al vanaf 06.30 uur het verkiezingsbiljet rood inkleuren.
Van plan om er een bijzondere stembusgang van te maken? Stemmen kan in onze provincie zelfs tussen de varkens, zo blijkt uit dit overzicht.
06:11
Het verkiezingsweer
Het wordt vandaag een vrij koude novemberdag met middagtemperaturen van 4 tot 8 graden. Hier en daar zou een buitje kunnen vallen.
Aan het begin van de ochtend is plaatselijk lichte vorst mogelijk. Er zijn veel wolkenvelden en de mist van de ochtend kan blijven hangen. Er staat weinig wind.
Halverwege de avond stijgt de temperatuur naar 5 tot 10 graden.
06:10
Weinig Drenten in Tweede Kamer sinds Tweede Wereldoorlog
Als alles voor onze provincie 'meezit', kan het aantal Drenten in de Tweede Kamer verdubbelen ten opzichte van de huidige situatie.
Momenteel levert Drenthe alleen Mark Strolenberg (VVD) uit Hoogeveen en Eline Vedder (CDA) uit Ruinerwold af in Den Haag.
Sinds 1946 hebben 52 Drenten, geboren in de provincie of er wonend, plaatsgenomen in de Tweede Kamer. Alleen Flevoland leverde minder Kamerleden, 28 stuks. Echter bestaat deze provincie pas sinds 1986.
06:03
Goedemorgen!
Nederland mag vandaag naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Volgens de peilingen kan het nog alle kanten op welke partij de grootste wordt.
RTV Drenthe houdt de hele dag een liveblog bij met de laatste ontwikkelingen van deze verkiezingsdag.